Data i miejsce urodzenia: Syn Jana i Marii, urodzony w 1924 roku w Rakszawie, powiat łańcucki1. W 1 AWP służył jego brat, Kamil.
Stopień: Chorąży w 7 pp., dowódca plutonu 8 kompanii strzelców.
Zgon: Poległ 14.03.1945 r.
Pochówek: Został pochowany w okolicy kościoła św. Jerzego. Ekshumowany 7.06.1948 r. jako nieznany, a następnie pochowany na Cmentarzu Wojennym w Kołobrzegu, kwatera F, płyta 35.
Tak o żołnierzu pisze A. Sroga:
"Przed wieczorem do plutonu ciężkich karabinów maszynowych w 3 batalionie przybiegł Kamil Mach z 8 pułku artylerii haubic. Tu powinien być brat. Henryk, chorąży. Rankiem, gdy Henryk Mach dostał rozkaz podejścia z plutonem do wspierania innej kompanii, spotkał na swej drodze chorążego Kazimierza Steca z 10 pułku.
- Co tu robisz?
- Nasza dywizja też tu jest od wczoraj.
- A ty tutaj? Tu przecież trzecia dywizja.
- Ja zwiadowca! Gdzie mnie nie posieją, tam wyrosnę.
Zatrzymali się na chwilę - koledzy z lat szkolnych w Tarnopolu. Stec poczęstował Henryka trofiejnymi sardynkami, dobył manierkę ze zdobycznym alaszem. Świństwo! - Trzymaj się...
Po południu Stec spotkał żołnierzy, którzy rankiem towarzyszyli Machowi.
- Gdzie chorąży?
- Zginął nasz porucznik - spuszczają nosy na kwintę.
A teraz przybiegł brat, Kamil.
- Gdzie mój brat, chorąży Henryk Mach?
Znów muszą opowiadać, jak niedawno zginął podczas ataku na dom"2.
Przypisy:
1 Hieronim Kroczyński, Kołobrzeska Księga Poległych, Wydawnictwo Kamera, Kołobrzeg 2005, s. 45.
2 Alojzy Sroga, Na Drodze stał Kołobrzeg, Wydawnictwo MON, Kołobrzeg, 1985, s. 385-386.
Źródła:
Wg Kroczyńskiego: CAW III – 412/261 s. 136.
Źródło ilustracji: kadr z filmu "Kołobrzeski Dzień", Wytwórnia Filmów Oświatowych w Łodzi, 1969 r.
